Decydując się na założenie własnej firmy, należy przeanalizować dostępne formy prawne działalności gospodarczych. Jeśli właśnie stoisz przed takim wyborem, z niniejszego artykułu dowiesz się, która opcja może być najkorzystniejsza dla prowadzenia Twojego biznesu.

Spis treści:

1. Jednoosobowa działalność gospodarcza

2. Zalety jednoosobowej działalności gospodarczej

3. Wady jednoosobowej działalności gospodarczej

4. Spółka cywilna

5. Zalety spółki cywilnej

6. Wady spółki cywilnej

7. Spółka jawna

8. Spółka komandytowa

9. Spółka komandytowo-akcyjna

10. Spółka partnerska

11. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

12. Spółka akcyjna

Jednoosobowa działalność gospodarcza – firma jednoosobowa, to przedsiębiorstwo, którego właścicielem jest jedna osoba – osoba fizyczna.

Osoba fizyczna to po prostu człowiek. Każdy człowiek ma prawo prowadzić swoją własną działalność gospodarczą pod warunkiem, że:

• Jest pełnoletni

• Ma pełne zdolności prawne, czyli nie zostały one ograniczone, np. przez sąd

Jednoosobowa działalność gospodarcza – to działalność, która ma najprostszą, najszybszą i jednocześnie bezpłatną forma rejestracji – możesz dokonać jej w ciągu jednego dnia. Wystarczy wypełnić wniosek zgłoszeniowy Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG)  prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine. Za pośrednictwem tego formularza zgłoszeniowego zgłosisz utworzenie Twojej firmy do Urzędu Skarbowego, ZUS lub KRUS oraz do Głównego Urzędu Statystycznego. (Szerzej omawiam to w artykule:…..)

Zalety jednoosobowej działalności gospodarczej:

• Sam jesteś swoim szefem. Sam decydujesz jak i kiedy wykonujesz swoja pracę.

• Niskie koszty rozpoczęcia i funkcjonowania działalności-Wpis do CEiDG nic nie kosztuje.

• Nie potrzebujesz kapitału zakładowego

• Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne nie są zależne od wysokości Twoich zarobków. Możesz korzystać z ulg na składki ZUS (Więcej w artykule……)

• Stosunkowo niskie opodatkowanie – masz do wyboru kilka form opodatkowania, niektóre z bardzo niskim procentem (Więcej w artykule: Forma opodatkowania firmy)

• Nieskomplikowane rozliczenia z Urzędem Skarbowym, możesz rozliczać się prowadząc Podatkową Książkę Przychodów i Rozchodów, ryczałt ewidencjonowany, kartę podatkową.

• Nie musisz prowadzić pełnej księgowości, możesz prowadzić księgowość uproszczoną, o ile obroty nie przekraczają równowartości 1 200 000 euro

Wady jednoosobowej działalności gospodarczej:

• odpowiadasz osobiście za wszystkie długi firmy całym swoim majątkiem, odpowiedzialność rozciąga się również na współmałżonka – chyba, że jest zawarta rozdzielność majątkowa. Oznacza to, że w przypadku niepowodzenia- jeśli zaciągnąłeś kredyt lub masz długi w stosunku do dostawców- możesz stracić swoje oszczędności, a także to co posiadasz, np. dom lub samochód.

• jednoosobowa działalność gospodarcza jest zarejestrowana na konkretną osobą – nie podlega dziedziczeniu ani nie można jej sprzedać.

Inne formy działalności gospodarczej to spółki.

Spółka cywilna –  to rodzaj spółki, który wśród początkujących przedsiębiorców, cieszy się największą popularnością. Powstaje na podstawie pisemnej umowy, która zawierają miedzy sobą wspólnicy (musi być ich minimum dwóch).

Rozpoczęcie takiej działalności gospodarczej musisz zarejestrować w Urzędzie Gminy lub miasta wypełniając formularz CEIDG-1. Obowiązek ten ma każdy ze wspólników.

Zalety Spółki cywilnej:

• wszyscy wspólnicy odpowiadają solidarnie i bez ograniczeń za zobowiązania spółki

• brak wymogu minimalnego kapitału założycielskiego

• wspólnicy spółki cywilnej wnoszą wkład w dowolnej postaci np. środki pieniężne, wiedza, usługi;

• odpowiedzialność ponoszą wszyscy wspólnicy

• spółka powoływana jest na mocy umowy między wspólnikami, nie musi być to umowa podpisywana w obecności notariusza.

Wady Spółki cywilnej:

• brak osobowości prawnej spółki cywilnej, co oznacza, że wszystkie umowy związane z prowadzeniem takiej spółki są zawierane przez wszystkich wspólników w ich własnym imieniu, nie w imieniu spółki;

• spółka cywilna nie posiada nazwy, rozumianej jako nazwy danego przedsiębiorstwa, nazwiska wspólników + s.c.

• nie ma regulacji prawnych pomagających w rozstrzyganiu wewnętrznych konfliktów

• osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki

• spółka posiada firmowy numer NIP oraz numer REGON, ale nie jest przedsiębiorstwem, przedsiębiorcami są wspólnicy, którzy rozliczają podatek dochodowy

Spółki prawa handlowego można podzielić na dwie główne kategorie: spółki osobowe i spółki kapitałowe.

Spółki osobowe opierają swoją działalność na osobistej pracy wspólników.

Spółka Jawna

• Tworzy ją niewielka liczba wspólników, którzy wnoszą do spółki własny kapitał

• jej działanie regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych

• spółka jawna nie jest podatnikiem, podatnikami są wyłącznie poszczególni wspólnicy spółki jawnej odprowadzający podatek dochodowy od osób fizycznych 

• może rozliczać się wg książki przychodów i rozchodów, ryczałtu ewidencjonowanego, karty podatkowej lub prowadzić pełną księgowość

• umowa spółki jawnej musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem jej nieważności;

• konieczna jest jej rejestracja w Krajowym Rejestrze Sadowym. Koszt rejestracji w KRS wynosi 600 zł (500 zł opłata sądowa + 100 zł ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym).

Spółka komandytowa

• korzystna forma współdziałania jednostek o zróżnicowanym kapitale, która umożliwia wspólnikom dogodne kształtowanie odpowiedzialności za zobowiązania spółki oraz za prowadzenie jej spraw;

• jej działanie regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych

• składa się z dwóch rodzajów wspólników – komandytariuszy i komplementariuszy

• obowiązkowe prowadzenie pełnej księgowości

• jej rejestracja w Krajowym Rejestrze Sadowym możliwa jest jedynie po uprzednim sporządzeniu umowy spółki w formie aktu notarialnego

• konieczna jest jej rejestracja w Krajowym Rejestrze Sadowym. Koszt rejestracji w KRS wynosi 600 zł (500 zł opłata sądowa + 100 zł ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym), opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych ewentualne wynagrodzenie prawnika

Spółka komandytowo-akcyjna

• spółka komandytowo-akcyjna powstaje poprzez sporządzenie jej statutu w formie aktu notarialnego, a następnie wpisanie jej do KRS

• składa się z dwóch rodzajów wspólników – komplementariuszy i akcjonariuszy 

• minimalna wysokość kapitału zakładowego to 50 000 zł

• funkcjonują w niej walne zgromadzenie i rada nadzorcza, której powołanie jest obowiązkowe jeśli liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób

• spółka komandytowo-akcyjna może emitować akcje, uzyskując w ten sposób dodatkowy kapitał

• obowiązkowe prowadzenie pełnej księgowości

• konieczna jest jej rejestracja w Krajowym Rejestrze Sadowym. Koszt rejestracji w KRS wynosi 600 zł (500 zł opłata sądowa + 100 zł ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym), opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych ewentualne wynagrodzenie prawnika

Spółka partnerska

• mogą ją zawiązać minimum 2 osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnego zawodu (lekarze, adwokaci, architekci, pielęgniarki, rzecznicy patentowi, rzeczoznawcy majątkowi, tłumacze itp.)

• niemożliwe jest tworzenie spółek partnerskich w innym celu niż wykonywanie wolnego zawodu

• jej działanie reguluje Kodeks spółek handlowych

• konieczna jest jej rejestracja w Krajowym Rejestrze Sadowym; Koszt rejestracji w KRS wynosi 600 zł (500 zł opłata sądowa + 100 zł ogłoszenie w MSiG)

• wspólnik w spółce partnerskiej co do zasady ponosi odpowiedzialność tylko za zobowiązania wynikające z wykonywania wolnego zawodu, które są konsekwencją błędów lub zaniedbań swoich lub bezpośrednio podległych mu pracowników, natomiast za zobowiązania spółki niewynikające z wykonywania wolnego zawodu partnerzy odpowiadają tak, jak wspólnicy w spółce jawnej – bez ograniczenia całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami

Spółki kapitałowe to:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

• może ją tworzyć jedna lub kilka osób

• ma osobowość prawna i reguluje ją Kodeks spółek handlowych

• za zobowiązania finansowe spółki nie odpowiadają jej wspólnicy prywatnym majątkiem;

• Umowę spisuję się u notariusza, następnie rejestruje w KRS

• kapitał zakładowy spółki w momencie założenia wynosi minimum 5 000 zł

• obowiązkowe prowadzenie pełnej księgowości

• spółkę reprezentuje zarząd lub pełnomocnik powołany jednomyślnie przez wspólników

• możliwe jest powołanie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest alternatywną formą dla jednoosobowej działalności gospodarczej, szczególnie wskazaną, jeśli ta działalność prowadzona jest w dużej skali

• z racji dużego obciążenia prawnego i finansowego, przeznaczona jest głównie dla dużych i średnich przedsiębiorstw

Spółka akcyjna

• Najbardziej złożona forma spółki handlowej przeznaczona jest głównie dla dużych firm i wielkich korporacji

• może ją zawiązać jedna lub kilka osób, do funkcjonowania spółki akcyjnej niezbędne są organy: zarząd spółki, walne zgromadzenie i rada nadzorcza

• spółka akcyjna wymaga zaangażowania dużego kapitału- powinien on wynosić co najmniej 100 000 złotych

• do największych zalet zalicza się fakt, że współakcjonariusze nie odpowiadają własnym majątkiem za zobowiązania spółki

• jej prowadzenie jest dość kosztowne ze względu na konieczność korzystania z pomocy prawników, radców prawnych, wyspecjalizowanych księgowych

Jeśli po przeanalizowaniu dostępnych form prowadzenia działalności gospodarczej, zdecydujesz się na zarejestrowanie jednoosobowej działalności gospodarczej, zapraszam do współpracy z Biurem Rachunkowym Krakowiak. Jeśli masz pytania i wątpliwości, z przyjemnością na wszystkie odpowiem. Proszę o kontakt pod nr telefonu 605-429-430 lub drogą mailową: ksiegowosc@biurokrakowiak@gmail.pl